Nurt by Malgorzata Szydlowska in Laznia Nowa with my Music
Reżyseria i scenografia
Małgorzata Szydłowska
Scenariusz
Elżbieta Łapczyńska
Muzyka
Dominik Strycharski
Multimedia
Dawid Kozłowski
Inspicjent
Adrian Kolos
Występują
Kurczab / Biały Kruk: Jerzy Światłoń; Basia: Barbara Jonak; Zosia: Agnieszka Fliśnik; Wacek: Tomasz Augustynowicz; Kazek: Dominik Stroka; Olek: Tomasz Talerzak; Giga: Hanna Bieluszko; Długi: Dominik Stycharski; Socjolożka: Jakub Kusy (z offu); Sekretarz: Bartosz Szydłowski
Chór Murów
Iwona Karcz-Wojnarowska, Mariacristina Mallardo, Paulina Strzoda, Mateusz Dzida, Maksymilian Król, Jakub Kusy
Scenariusz spektaklu powstał na podstawie książki „Nurt. Opowieść o pewnym teatrze” Jana Kurczaba.
Dziękujemy córkom Jana Kurczaba: Aleksandrze Kurczab-Pomianowskiej i Krystynie Kurczab-Redlich, za udostępnienie nam archiwalnych fotografii, dokumentów, a także okularów i fajki Jana Kurczaba, z których możemy korzystać podczas spektaklu oraz promocji projektu.
Nurt jest opowieścią o pierwszym nowohuckim Teatrze Nurt, założonym w 1952 roku przez Jana Kurczaba, felietonistę, literata i inżyniera chemika, dla którego zaangażowanie społeczne i sztuka stały się sensem życia. Większość aktorów Nurtu stanowili robotnicy budujący Nową Hutę, którzy własnymi rękami zbudowali również teatralny barak.
Spektakl stawia pytania o sens tworzenia sztuki i rolę, jaką w życiu społecznym odgrywa teatr i jego twórcy. To również opowieść o człowieku dotkniętym wojenną traumą, który miał odwagę przeciwstawić się władzy i historia starcia z systemem, który sprawił, że Nurt przestał istnieć, a pamięć o nim, na wiele lat wymazano z historii. Kim byli ludzie, którzy nie bali się płynąć pod prąd w czasach, kiedy kierunek wyznaczała władza? Co pozostało z ich marzeń o sztuce? Czy ich idee są nadal żywe?
Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej ma na celu nagradzanie najciekawszych poszukiwań repertuarowych w polskim teatrze, wspomaganie rodzimej dramaturgii w jej scenicznych realizacjach oraz popularyzację polskiego dramatu współczesnego. Konkurs organizowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
W I etapie Konkursu spektakle ocenia Komisja Artystyczna w składzie: Jacek Sieradzki (przewodniczący), Adam Karol Drozdowski, Dominik Gac, Anna Pajęcka, Kamila Łapicka, Eryk Maciejowski, Wiktoria Wojas.
Recenzje
Krakowski, a ściślej mówiąc nowohucki „Nurt” Małgorzaty Szydłowskiej jest przedstawieniem teatralnym, ale też czymś więcej. Mocno wpisuje się w nurt archeologii pamięci obecny w Łaźni Nowej od początku jej istnienia, zatapia nas w błocie dopiero powstającej dzielnicy. Rekonstruując marzenie o teatrze, czyni z niego doświadczenie założycielskie. Historia Jana Kurczaba, twórcy Nurtu, mocno rymuje się przy tym z opowieścią o samej Łaźni. Tyle że w świetnym widowisku Szydłowskiej nie ma budowania pomników, jest szczery zapał tworzenia, prawdziwy żar budowania, a jednocześnie sporo goryczy i autoironii.
Jacek Wakar
Zdania Wakara
Nie jest to spektakl jedynie o Nurcie jako miejscu, ale i o Nurcie jako konkretnym czasie, z polityczno-społecznym pejzażem. Walka o faktyczność ma dziś inny wyraz – fake newsów, sztucznej inteligencji. Scenarzystka i reżyserka stawiają pod znakiem zapytania tezę, że czasy się zmieniły. Prowokują do zadania sobie pytań: kogo słuchamy, o kogo się troszczymy, o czym zapominamy, co umyka nam w codzienności, czy emocje są nieuchwytne? „Nurt” to przedstawienie, którego się nie spodziewałem. Postarano się o wierne opowiedzenie historii tego teatru, weryfikując dostępną kronikę poprzez użycie środków, które zawdzięczamy nowoczesności. Powstała wielowymiarowa opowieść zanurzona w atmosferze zapomnianej historii, tajemnicy, a jednocześnie o czasach, co do których nie mamy pewności, czy nadal nie trwają, i czy co gorsza nadal nie mają się najgorzej.
Szymon Golec
Nowa Siła Krytyczna
Szydłowska projektując swój Nurt, łączy role reżyserki i scenografki – buduje przestrzeń, w której opowieść o robotniczym teatrze staje się nam fizycznie wręcz bliska. [...] Razem z multimediami Dawida Kozłowskiego, muzyką Strycharskiego, kostiumami Muru, scenografia buduje dla opowieści nowoczesną ramę, która nie pozwala zapomnieć o kontekście czasu i miejsca, w którym opowieść o Nurcie została osadzona. A ten kontekst jest na tyle szeroki, że mieszczą się w nim nie tylko Łaźniowe boje z politykami i urzędnikami, ale i inne napięcia pomiędzy władzą a artystami. A także gorzka prawda, że ich pozycja w tych potyczkach bywa osłabiona nie tylko dlatego, że władza ma narzędzia pozwalające egzekwować swoje decyzje, ale też ze względu na to, że i wśród ludzi sztuki ambicje, osobiste interesy i poczucie wyższości często przesłaniają potrzebę środowiskowej solidarności.
Magda Piekarska
Teatralny.pl
W tym opartym na strategii kolażu spektaklu zobaczyć można ciekawy epizod ludowej historii Polski, będący PRL-owską autofikcją o awansie społecznym. Jego narzędziem był nowohucki teatr amatorski Nurt, w którym grali robotnicy i robotnice. Obok teatralnego autotematyzmu, dużo tu też rozważań o samoświadomości, wstydzie i godności klasy robotniczej. Obsada brnie w gumofilcach w błocie, dobrze udając bardzo złe aktorstwo. Rytm kombinatu słychać w mechanicznej, mocnej muzyce Dominika Strycharskiego.
Przemysław Gulda
Instagram/guldapoleca
Niełatwo jest napisać recenzję komuś, kto jest widzem, aktorką, reżyserką teatralną i dawnym świadkiem, czuję jednak ogromną potrzebę, żeby napisać o spektaklu „Nurt” wyreżyserowanym przez Małgorzatę Szydłowską w Teatrze Łaźnia Nowa. Dla mnie, córki Jana Kurczaba, jest to spektakl znakomity! Małgorzata Szydłowska i aktorzy wysondowali z okresu budowy nowego miasta, jakim była Nowa Huta, trud, pot, głupotę, ale także sens zagospodarowania tysięcy powojennych dusz, analfabetów, zagubionych i niewykształconych, którym dano do ręki cegłę. Cegłę i błoto.
Aleksandra Kurczab-Pomianowska
